Zwarte piet? Ja alweer! Nee het is geen pro- of anti-pieten speech.
Sinterklaas is weer in het land en tijd om dus stil te zijn! Of toch niet?
Even terug in de tijd.
De Zwarte pieten discussie begon zo’n 2 a 3 jaar geleden. In het begin was ik ook een redelijke felle verdediger van zwarte piet. Ik zag zwarte piet niet als neger en dus niet als racistisch. Ik zocht allemaal argumenten om mijn “liefde” voor zwarte piet te verdedigen en rechtvaardigen.
In verschillende discussies op Facebook met o.a. Quinsy Gario zelf en Qeuax Qeuax Jones verdedigde ik het gebruik sterk. Zij haalden langzaam allerlei argumenten die ik aanbracht onderuit. Op dat moment wil je dat niet weten en zet je, net als zovelen nu nog doen, je hakken in het zand.
Inzicht.
Nu ben ik wel iemand die dat in mijn achterhoofd verder verwerkt. En het heeft een jaartje geduurd alvorens het besef begon door te dringen, dat het niet gaat om hoe IK zwarte piet zie of ervaar. Maar dat het juist gaat om hoe ZIJ (toen de tegenpartij) zwarte piet ervaart. Het is voor de mens blijkbaar lastig om iets niet vanuit zichzelf te zien, maar om je te verplaatsen in een ander.
Gepest worden.
Ik begon het daarom te vergelijken met hoe ik vroeger op school gepest werd. Ik ervoer dat als zeer vervelend. Ik ben er van overtuigd dat de pesters en omstanders er geen kwaad in zagen en de gevolgen van hun acties niet konden overzien. Bij mij hakte het er aardig in. Het zal me qua karakter veranderd hebben. In de periode na het pesten werd ik zelfverzekerder. En daarbij ook een stuk feller. Vooral in situaties waar mensen onrecht worden aangedaan. Ook op Facebook trek ik dan fel van leer. Zo ook in de zwarte pieten discussie.
(Als je meer over het pesten wilt lezen lees dan mijn blog over pesten en stotteren…)
Door met te verplaatsen naar het standpunt van de ander, en naar hun tegen argumenten te luisteren ging ik dus inzien dat zwarte piet wel degelijk voortkomt uit een geschiedenis van slavernij. Ik begon langzaam te beseffen dat als wij het beeld konden aanpassen we de “getergde” andere partij tegemoet konden komen.
Midden.
Ik zie mezelf nu in het midden staan. Zwarte piet had voor mij zwart kunnen blijven, ik zie het niet als racistisch. Maar daar gaat het dus niet om. Tuurlijk is het duidelijk dat het overgrote deel van de voorstanders niet racistisch is of zwarte piet als racistisch zien. Maar zoals gezegd, daar gaat het niet om.
Traditie:
In de hele discussie komt steeds weer het argument van de traditie naar voren. Omdat het een traditie is moet je die behouden. Ook dat argument heb ik 2 jaar geleden gebruikt. Een totaal niet houdbaar argument. Ten eerste omdat tradities altijd onderhevig zijn aan verandering. En ten tweede, en daar moet ik @franck Peeters voor danken, dat wij andere culturen wel “dwingen” om hun traditie te veranderen cq af te schaffen, omdat wij die niet meer van deze tijd vinden. Noem een walvissen jacht, Stierenvechten, Ritueel slachten, Vrouwenbesnijdenis etc…
Wij verwijten graag anderen hun “foute” tradities, maar als wij zelf op een traditie worden gewezen die op fouten is gebaseerd zijn we ineens blind en willen we het niet zien.
Kinderfeest:
Maar het belangrijkste van alles is dat het een kinderfeest is, en als je kinderen kunt wijsmaken dat een stokoude man elk jaar met een boot cadeautjes komt brengen, kun je ze ook wijsmaken dat pieten zwart zijn, sommigen wit, andere geel enz…
Laat het los! Accepteer de verandering! Onze kinderen zullen het over 20 jaar heel normaal vinden dat pieten ook andere kleuren hebben. Ik was vroeger als kind ook bang voor zwarte piet. Hij had een roe en een zak waarin ie me mee kon nemen naar Spanje als ik stout was geweest. En Sinterklaas… DIE WIST ALLES, die wist precies wanneer ik stout was geweest en wat ik gedaan had. Dat was ENG! Ook dat is allang in de traditie verdwenen. De roe is weg en de zak is weg en kinderen worden niet meer meegenomen naar Spanje, hoe graag ze dat tegenwoordig dan ook weer zouden willen.
En nu?
Nu rest alleen de vraag of hetgeen nu gestart is (verandering van pietenkleur) afdoende is voor de tegenpartij. Staken zij hun strijd en geven ze het proces de tijd om door te sijpelen in de maatschappij. Krijgt het pieten gilde de komende jaren de tijd om kleur te bekennen? Of gaat de strijd onverminderd door?
Of openen ze de strijd op andere dingen die wel eens verkeerd opgevat konden worden. Is zwart schminken met Carnaval straks ook niet meer mogelijk? Is het je verkleden als afrikaanse stam nog wel houdbaar?
foto: Jan Willemsen – CC foto: 